Ova mala, ali plemenita gesta mnogima je spasila živote.
Diljem svijeta danas se obilježava Dan darivatelja krvi, plemenitih ljudi koji, doslovno, daju dio sebe kako bi spasili one čiji život visi o koncu. Gotovo 50% svih zaliha u Hrvatskoj prikuplja se u Petrovoj 3, odnosno u Hrvatskom zavodu za transfuzijku medicinu, koji krvlju i krvnim pripravcima opskrbljuju više od 30 zdravstvenih ustanova.
Na njihovoj stranici možete provjeriti i koliko koje krvne grupe ima, a stanje na zalihi trenutno je ovakvo:
Iz priloženog se vidi da na zalihama ima najmanje 0 negativne grupe, odnodno one koju svi mogu primiti. Najviše ima, pak, AB+, a ljudi s tom grupom nazivaju se i “univerzalni primatelji”. Iz Hrvatskog zavoda za transfuzijsku medicinu pozivaju sve, čije krvne grupe ima malo, da dođi darovati krv, dok one, čije grupe ima previše, da odgovde darivanje.
U Zagrebu darivatelji krvi mogu dati krv svakog dana u Hrvatskom zavodu za transfuzijsku medicinu, u Petrovoj 3, od ponedjeljka do petka od 7.30 – 19.00, a subotom od 7.30 – 15.00 sati.
Zašto su bitne krvne grupe i zašto ne mogu svi primiti sve?
Naravno, kod transfuzije krvi bitno je da su krvne grupe odgovarajuće, ali zašto su AB grupe univerzalni primatelji, a 0+ ili 0- univerzalni davatelji?
Ove četiri krvne grupe čine samo jedan od 31 sustava krvnih grupa koji se zove ABO sustav. Ipak, ovaj sustav je najznačajniji jer se grupe razlikuju po polisaharidnim antigenima koji se nalaze na membranama eritrocita, koji se razlikuju kod osoba sa A i B krvnim grupama.
U eritrocitima krvne grupe 0 nema nikakvog faktora koji bi razarao tuđu krv, pa ljudi te grupe mogu davati krv svim ostalim grupama. Te osobe su univerzalni davatelji krvi, ali mogu primiti krv samo od svoje krvne grupe tj. krvne grupe 0.
Suprotno njima, u eritricotima krvne grupe AB postoje faktori i A i B koje razara krv drugih grupa. Takve osobe mogu dobiti krv od svakog, a mogu dati krv samo osobi iste krvne grupe tj. krvne grupe AB i oni su univerzalni primatelji.
Da pojednostavimo, osobe s krvnom grupom 0 su univerzalni davatelji krvi zato što na ertitrocitima nemaju polisaharidne antigene ni A, ni B grupe i stoga neće izazvati krvne reakcije kod ljudi s drugim krvnim grupama.
Suprotno tome, krvna grupa AB naziva se univerzalnim primateljem jer na eritrocitima ima polisaharidne antigene obje grupe, pa ni protiv jedne neće reagirati.
Tko može primiti koju krvnu grupu?
- A grupa može donirati A i AB krvnoj grupi, no može primati A i 0 grupu
- B grupa može donirati B i AB krvnoj grupi, no može primati B i 0 grupa
- AB grupa može donirati samo AB krvnoj grupi, a može primati krv od sve četiri krvne grupe
- 0 grupa može donirati svima, ali može primiti samo krv osobe s 0 krvnom grupom
- Krvne grupe su nasljedne i nepromijenjive karakteristike našeg organizma čije sve uloge nisu još do kraja istražene i dokazane
